fb
 twitter
 insta
 tik tok
 wup
 wup
 viperr
 email

Νικήτα

Βρισκόταν βόρεια και ανατολικά του φρουρίου Φραγκοκάστελλου. Υπήρχε ναός της θεάς Νικήτα, στα ερείπια του οποίου κτίστηκε αργότερα τον 6ο αιώνα η βασιλική του Αγ. Νικήτα και τον 13ο αιώνα ο μικρός βυζαντινός ναός που υπάρχει εκεί σήμερα. Στον περίβολο του ναού σώζεται υπέροχο ψηφιδωτό, το οποίο για λόγους προστασίας, έχει καλυφθεί από χαλίκι. Αρχαιολογικές έρευνες των τελευταίων τριάντα ετών, έφεραν στο φως κεραμικά ευρήματα από τη μεσομινωική (1800-1600π.χ.) και ιστερομινωική (1600-1450π.χ.) περίοδο, τα οποία πιστοποιούν μόνιμη εγκατάσταση και παρουσία στη μικρή πεδιάδα. Πυκνότερα είναι τα ευρήματα από την υστερομινωική περίοδο και εξής, τα οποία καταδεικνύουν μια γενική ακμή. Εντοπίσθηκαν υπολείμματα δύο  ρωμαϊκών οικισμών, ενώ βορειοδυτικά του κάστρου έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ενός ακόμη. Στο σημείο αυτό και με επίκεντρο την παλαιοχριστιανική βασιλική του Αστράτηγου (Αρχαγγέλου Μιχαήλ), του οποίου ερείπια βρίσκονται βόρεια του φρουρίου, φαίνεται πως εξακολουθούσε να υπάρχει οργανωμένος οικισμός κατά τον 6ο-7ο μ.χ. αιώνα, όπως φαίνεται από υπολείμματα τοιχοποιίας και λιθοσωρούς.

Οι βασιλικές και ο οικισμός καταστράφηκαν από σεισμό. Κατόπιν η περιοχή εγκαταλείπεται, πιθανόν λόγω των αραβικών επιδρομών. Οικιστική δραστηριότητα έχουμε και πάλι από τον 13ο αιώνα κατά την πρώιμη βενετοκρατία, όπου παρατηρείται ανέγερση ναών στις θέσεις των παλαιοχριστιανικών βασιλικών που προϋπήρχαν, ενώ βόρεια της πεδιάδας εμφανίζονται τα τρία χωριά, Σκαλωτή, Καψοδάσος και Πατσιανός. Στη θέση που βρίσκεται σήμερα ο ναός του Αγ. Νικήτα, γίνονταν από την αρχαιότητα οι Παγκρήτιοι αγώνες, προς τιμήν της θεάς Νικήτα και οι οποίοι είχαν μεγάλη απήχηση και θεωρούνται οι προπάτορες των Ολυμπιακών αγώνων. Οι αγώνες συνεχίζονται σε όλη την ιστορική περίοδο και μέχρι σήμερα. Στις 15 Σεπτεμβρίου κάθε έτους όπου και πανηγυρίζει ο Αγ. Νικήτας, παίρνουν σάρκα και οστά εκ νέου. Οι αγώνες γίνονται στο νέο γήπεδο των Σφακίων, που βρίσκεται απέναντι από το ναό, με αγωνίσματα ταχύτητας, μήκους, σφαιροβολίας, δισκοβολίας, σκοποβολής, καθώς και ιππασίας